ယူကရိန်း ဘာကြောင့် အနိုင်ရမလဲ
ယူကရိန်း ဘာကြောင့် အနိုင်ရမလဲ
ယူကရိန်းစစ်တပ်ဟာ စစ်မြေပြင်မှာ ရှေ့ကို ချီတက်နေတယ်။ အကယ်၍ ယူကရိန်းဟာ ရုရှားရဲ့ ကြီးမားတဲ့ စစ်တပ်ကို အနိုင်ရမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှာ အဲဒီအောင်ပွဲရဲ့ အကျိုးဆက်တွေ ဆင့်ကဲ ခံစားကြရမှာ ဖြစ်တယ်။
ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲဟာ အခုဆိုရင် ခုနစ်လတိုင် ကြာမြင့်လာပြီဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီ ရေစီးကြောင်းကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမယ့် လမ်းဆုံလမ်းခွကို ရောက်နေပါတယ်။
ဒီစစ်ပွဲရဲ့ အရေးပါမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ထောက်ပြစရာ အရေးကြီးတဲ့အချက် သုံးချက်ရှိပါတယ်။
ပထမအချက်က ဒီစစ်ပွဲ ဘာကြောင့် ဖြစ်ပွားရသလဲ ဆိုတဲ့မေးခွန်း ဖြစ်တယ်။
ရုရှားကျူးကျော်စစ် မစခင်ကတည်းက အကြောင်းပြချက်တွေတော့ ရှိနှင့်ပါတယ်။ ပူတင်ဟာ နေတိုးအဖွဲ့ရဲ့ နယ်မြေချဲ့ထွင်လာမှုကို စိုးရိမ်ကြောက်လန့်လို့ သူ့နိုင်ငံကို နေတိုးရန်က ကာကွယ်ဖို့ ကြားခံနယ်တစ်ခု ရှာဖွေနေခဲ့တယ် ဆိုတဲ့ အချက်ပါ။
ယူကရိန်းက နေတိုးအဖွဲ့ထဲ ဝင်ချင်တာကို ပူတင်မကြိုက်တာ ထင်ရှားပေမဲ့ ဒါဟာ စစ်ပွဲဆင်နွှဲရခြင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပူတင်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက် အစစ်အမှန်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။
ယူကရိန်းဟာ နေတိုးအဖွဲ့ဝင် သေချာပေါက် ဖြစ်လာတော့မဲ့ အခြေအနေ လုံးဝ မရှိခဲ့ပါ။
နေတိုးအဖွဲ့ကို တတ်နိုင်သမျှ အရှေ့ဘက်ကို ချဲ့ထွင်ဖို့ကိစ္စဟာ ဝါရှင်တန်၊ လန်ဒန် ဒါမှမဟုတ် ပါရီမှာ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ အကြံအစည် မဟုတ်ပါ။
အဲဒီလို နေတိုးမဟာမိတ်ကို ချဲ့ထွင်စေဖို့ ဖြစ်လာတဲ့အကြောင်းက ယခင်ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုဟောင်းရဲ့ အဖွဲ့ဝင်ဟောင်းနိုင်ငံတွေဖြစ်ပြီး ၁၉၄၅ ခုနှစ်ကတည်းက ဆိုဗီယက်က လွှမ်းမိုးခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့ဟာ ပါဝါချိန်ခွင်လျှာသာ ရုရှားဘက်ကို တစ်ဖန် အလေးပြန်သာမယ်ဆိုရင် ရုရှားဟာ နောက်တစ်ကြိမ် သူတို့အပေါ် ထပ်မံလွှမ်းမိုးဖို့ ကြိုးစားလာဦးမယ်လို့ အခိုင်အမာ ယုံကြည်နေခဲ့ကြပါတယ်။
အဲဒီအပြင် ပူတင်ကလည်း ဘယ်လိုအန္တရာယ်တွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ရေးသားခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးရှည်တစ်ပုဒ်မှာရော ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်မတိုင်မီလေးမှာ ပြောခဲ့တဲ့ မိန့်ခွန်းမှာပါ ပူတင်က ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲခဲ့ခြင်းကို ရှုတ်ချပြီး ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းတွေဟာ ပယောဂတွေကြောင့် ကွဲကွာနေခဲ့တဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုးတည်းသာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီအပြင် ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ် ဆင်နွှဲဖို့ ပြင်နေချိန်မှာ ရုရှားရဲ့ တောင်းဆိုမှုတွေဟာ “စည်းလုံးပြီး လွတ်လပ်တဲ့ ဥရောပ” ကို ဖန်တီးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ဥရောပအခြေကျမှု တစ်ခုလုံးကို မော်စကိုက လက်မခံကြောင်း ရှင်းလင်း သိသာစေခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားရဲ့ စစ်ရေးရည်မှန်းချက်က ကြားနေယူကရိန်း သက်သက်နဲ့ ကျေနပ်ဖွယ်မရှိဘဲ ဥရောပတစ်ခွင်လုံးမှာပါ ကြားနေရေးဝါဒ ကျင့်သုံးစေလိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်ပါ။
နောက်ဆုံးမှာ ပူတင်ရဲ့ အမှန်တကယ် ခြိမ်းခြောက်မှုက ရုရှားရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် မဟုတ်ဘဲ ရုရှား ကျင့်သုံးနေတဲ့ နိုင်ငံရေးပုံစံအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။
လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီဟာ နေရာတိုင်းမှာ အလုပ်မဖြစ်ကြောင်းနဲ့ အထူးသဖြင့် ရုရှား၊ ယူကရိန်း အပါအဝင် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုခေတ်က နိုင်ငံတွေ အဓိက ပါဝင်နေတဲ့ ဆလပ်ဗ်ကမ္ဘာအတွက် လုံးဝ မသင့်လျော်ကြောင်း ပူတင်က အခိုင်အမာ ဆိုခဲ့ပါတယ်။
လွတ်လပ်တဲ့ ယူကရိန်းက ပူတင်ရဲ့ အထက်ပါပြောဆိုချက်ကို ပျက်ပြယ်စေပြီး အဲဒါကြောင့်ပဲ ယူကရိန်းရဲ့ လက်ရှိ အနေအထားကို ဖယ်ရှားသုတ်သင်ဖို့ ဖြစ်လာခဲ့တာပါ။
ဒုတိယ အရေးကြီးတဲ့အချက်က ယူကရိန်းကို ထောက်ခံပံ့ပိုးရာမှာ အနောက်ကမ္ဘာရဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှုပါ။
လက်ရှိအချိန်အထိ စဉ်ဆက်မပြတ် လက်နက်ခဲယမ်း ထောက်ပံ့မှုတွေနဲ့ ရုရှားအပေါ် စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုတွေက ယူကရိန်းအတွက် ရုရှားရဲ့ မဟာအင်အားကို တွန်းလှန်ရာမှာ လုံးဝ အခရာကျနေပါတယ်။
နေတိုးအဖွဲ့ရဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်မှု အတိုင်းအတာနဲ့ အထူးသဖြင့် ပြောင်းလဲလာတဲ့ ဂျာမန် နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒတွေကြောင့် လေ့လာသူအများစု အံ့အားသင့်ခဲ့ကြပါတယ်။
သို့သော်လည်း အခုဆိုရင် ရုရှားက အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေကို လက်တုံ့ပြန်တဲ့ အနေနဲ့ ဥရောပကို ပေးပို့နေတဲ့ ဓာတ်ငွေ့ အများအပြားကို ဖြတ်တောက်လိုက်ပါတယ်။
ဆောင်းရာသီကို ချည်းနင်းဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်လို့ အအေးပိုကဲလာချိန်မှာ ရုရှား ဓာတ်ငွေ့ ပြတ်တောက်မှုကြောင့် ဥရောပတစ်ခွင်လုံးမှာ စွမ်းအင်စျေးနှုန်းတွေ ဆက်လက်မြင့်မားနေတဲ့ အနေအထားမှာ ယူကရိန်းအနေနဲ့ ပြည်ပ အကူအညီတွေ ဆက်ရနိုင် မရနိုင် မရေရာမှုတွေ ကြီးကြီးမားမား ကြုံလာပါတယ်။
ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ အရေးတကြီး စောင့်ကြည့်ရမယ့် အပြောင်းအလဲကတော့ လက်ရှိ စစ်ရေးပဋိပက္ခရဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ရေးရလဒ်ဟာ နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေရဲ့ အနေအထားပေါ်မှာ အဓိက မှီတည်နေတယ်လို့ နိုင်ငံရေး အကဲဖြတ်တွေက ပုံမှန်အားဖြင့် ယုံကြည်ယူဆကြသော်လည်း ယူကရိန်းအရေးမှာတော့ အဲဒါက ပြောင်းပြန်ဖြစ်နေပါတယ်။
ယူကရိန်းရဲ့ နိုင်ငံရေးအနာဂတ်ဟာ ရေတိုမှာ သူ့ရဲ့ စစ်မြေပြင်အောင်ပွဲအပေါ် ဦးစွာ မူတည်နေပါတယ်။
နွေရာသီတုန်းက ရုရှားဟာ ယူကရိန်းမြို့တော် ကိယက်ဗ်ကို သိမ်းပိုက်မယ့် သူ့ရဲ့ ကနဦး ကြိုးပမ်းမှုကနေ နောက်ဆုတ်ပြီး ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဗဟိုပြုလာတဲ့အခါ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားဟာ “ရေရှည်စစ်” မှာ ပိတ်မိနေကြပြီဆိုတဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်တွေ ထွက်လာပါတယ်။
ဒီအတိုင်းဆို စစ်ဟာ နှစ်အတော်ကြာ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေမယ့် ရှေ့မတိုးနောက်မဆုတ် အခြေအနေနဲ့ အမှည့်ခြွေစစ်တွေ ဖြစ်လာမှာ မုချသေချာတယ်လို့ အများအပြားက ခန့်မှန်းကြပါတယ်။
ယူကရိန်းရဲ့ ချီစစ် အရှိန်အဟုန် နှေးကွေးလျော့ကျလာတာနဲ့ အမျှ ယူကရိန်းအနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွေ လုပ်ဖို့နဲ့ ပိုင်နက်နယ်မြေအချို့ကို စွန့်လွှတ်ဖို့ လိုလိမ့်မယ်ဆိုပြီး အနောက်နိုင်ငံအချို့မှာ ငြင်းခုံ ဆွေးနွေးသံတွေ ထွက်လာပါတယ်။
အဲဒီအကြံအတိုင်းသာ လိုက်လုပ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် အလွန်ဆိုးရွားတဲ့ ရလဒ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရုရှားက သူကျူးကျော် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ယူကရိန်းရဲ့ နယ်မြေအစိတ်အပိုင်းတွေကို ဆက်လက်သိမ်းပိုက်ထားပြီး တစ်ဘက်မှာလည်း နိုင်ငံကို ဖဲ့ပေးလိုက်ရပြီးတဲ့နောက် ယူကရိန်းဟာ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ ဆိပ်ကမ်းတွေကနေ ပို့ကုန်တွေ မပို့နိုင်တော့တဲ့ အခြေအနေကို ဆိုက်သွားမှာပါ။
အဲဒီလို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုမျိုးကနေ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
ရုရှားအနေနဲ့ စစ်ပွဲပြန်လည်စတင်ဖို့ သူ့ရဲ့စစ်တပ်ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းပြီးတဲ့ အချိန်အထိ အသာအယာ စောင့်ဆိုင်းနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့ ယူကရိန်းသာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မကုန်ဆုံးမီ စစ်ရေးအရှိန် ပြန်မြှင့်ပြီး အသာစီးရနိုင်မယ်ဆိုရင် အနောက်ဘက်က ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ လာမယ့် ဆောင်းရာသီကို ကြံ့ကြံ့ခံ ကျော်ဖြတ်ဖို့ သူ့ပြည်သူတွေကို ပိုပြီး အလွယ်တကူ နားချနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
အဲဒါကြောင့် အနောက်အုပ်စု မဟာမိတ်တွေကို ဆက်လက် စုစည်းထားနိုင်ဖို့ ရေတိုအတွင်း စစ်ရေးအောင်မြင်မှုဟာ အရေးကြီးပါတယ်။
ကျွန်ုပ်အမြင်အရ ဆိုရင် ယူကရိန်းက စစ်ရေးအရှိန်အဟုန် အမှန်တကယ် ပြန်လည်ရရှိမယ့် အလားအလာဟာ လုံးဝ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပြီး ကျွန်ုပ်တို့ အခု ပြောဆိုနေချိန်မှာပဲ စစ်ရေးအရှိန် စတင်ပြန်လည် ရရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်း စစ်ဦးစီး အရာရှိတွေတွေရဲ့ ဗျူဟာကို ခြုံငုံကြည့်မယ်ဆိုရင် သူတို့ဟာ အလွန် ထက်မြက်ကြတာကို တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသတစ်ခုတည်းကို အာရုံစိုက်မနေဘဲ ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်စစ် ကနဦး ကာလတွေမှာ သိမ်းပိုက်ခံခဲ့ရတဲ့ တောင်ပိုင်း နယ်မြေတွေကို ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ဖို့ အလေးထားခဲ့ကြပါတယ်။
ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေဟာ နေတိုးက ပံ့ပိုးပေးထားတဲ့ လက်နက်တွေ အထူးသဖြင့် HIMARS တာဝေးပစ် ဒုံးလက်နက်တွေကို အသုံးပြုပြီး ရှေ့တန်းတစ်လျှောက်မှာရှိတဲ့ ရုရှားတွေရဲ့ ခဲယမ်းမီးကျောက် သိုလှောင်ရုံတွေ၊ ကွပ်ကဲမှုစခန်းတွေနဲ့ ထောက်ပို့စခန်းတွေကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။
ခရိုင်းမီးယား ကျွန်းဆွယ်အတွင်းပိုင်းမှာရှိတဲ့ ရုရှားတွေအတွက် လုံခြုံတယ်လို့ ယူဆရတဲ့ နောက်တန်းကို တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ ယူကရိန်းတွေ အောင်ပွဲ ရနေပါတယ်။
လတ်တလော အခြေအနေမှာ ဒီနီပရိုမြစ်ရဲ့ အနောက်ဘက်ကမ်းမှာရှိတဲ့ ယူကရိန်းတောင်ပိုင်းမြို့ ခါဆန် တစ်ဝိုက်မှာ ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင် နှစ်သောင်းခွဲကနေ သုံးသောင်းကြား ပိတ်မိနေပါတယ်။
ယူကရိန်းတပ်တွေဟာ ခါဆန်နဲ့ ရုရှားကြား ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လမ်းတံတားတွေကို အောင်အောင်မြင်မြင် ဖြတ်တောက်ထားနိုင်ပြီး ရုရှားတပ်တွေကို တဖြည်းဖြည်းချင်း ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့နေလျက် ရှိပါတယ်။
အဲဒီနယ်မြေမှာ ရုရှားတွေ ထိန်းချုပ်ရပ်တည်နေတဲ့ အနေအထားဟာ ဆိုးဆိုးရွားရွား ပျက်စီးပြိုလဲသွားနိုင်ပြီး မော်စကိုအနေနဲ့ သူ့ရဲ့ ကျန်ရှိနေတဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းကောင်းတစ်ခုကို ဆုံးရှုံးသွားဖို့ အလားအလာ များနေပါတယ်။
အဲဒီအပြင် ယူကရိန်းဘက်ခြမ်းမှာ စိတ်ဓာတ်ရေးရာ အနေအထားဟာ ရုရှားဘက်ခြမ်းထက် များစွာ သာလွန် မြင့်တက်နေတာပါ။
ယူကရိန်းတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အမိမြေအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေကြတာဖြစ်ပြီး ရုရှားတွေ သိမ်းပိုက်ခဲ့တဲ့ နယ်မြေတွေမှာ ရုရှားတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုလည်း မြင်တွေ့ခဲ့ကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် တစ်ဘက်မှာ ရုရှားတွေဟာ စစ်မြေပြင်မှာ သူတို့ ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ အင်အားကို ပြန်လည် ခြစ်ကုပ် ဖြည့်တင်းနေရပြီး ရုရှားလူမျိုးတွေ မလုပ်ချင်တဲ့ တိုက်ခိုက်ရေး အလုပ်တွေကို ခိုင်းစေဖို့အတွက် အကျဉ်းသားတွေနဲ့ ဆင်းရဲတဲ့ တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုတွေကို တပ်သားသစ်အဖြစ် စုဆောင်းနေရပါတယ်။
တတိယအချက်အနေနဲ့ အနည်းဆုံး ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက် နောက်ပိုင်း သိမ်းပိုက်ခံခဲ့ရတဲ့ နယ်မြေတွေ ပြန်လည်လွတ်မြောက်တဲ့အထိ ရုရှားတို့ စစ်ရေးအရ ကျရှုံးပြီဆိုရင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံရေးရာ ရိုက်ခတ်မှုတွေ ရှိလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ယူကရိန်းစစ် မဖြစ်မီမှာ တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့က လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီဟာ၊ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ဟာ ဆုတ်ယုတ် ကျရှုံးနေပြီလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။
ကြီးကျယ်ခမ်းနားတဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်တွေကို ပြီးမြောက် အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်ရာမှာ၊ ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ဆောင်ရာမှာ သူတို့ရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်က ပိုကောင်းတယ်လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီအစား လက်တွေ့မှာတော့ လူတစ်ဦးကို ဗဟိုပြုပြီး ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်တဲ့ ရုရှားပုံစံဟာ လတ်တလော သမိုင်းမှတ်တမ်းမှာ အလွန်ဆိုးရွားတဲ့ နိုင်ငံရေးအမှားတစ်ခုကို ကျူးလွန်မိနေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကပ်ရောဂါ ကာလအတွင်းမှာ အထီးကျန်ဖြစ်နေပြီး သူ့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စစ်တပ်နဲ့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ သဘောထားအမြင် အရှိတရားတွေနဲ့ပါ ကင်းကွာနေတဲ့ ပူတင်ဟာ ယူကရိန်းတွေက သူ့ကို လွတ်လပ်ရေး ခေါင်းဆောင်ကြီးအဖြစ် ကြိုဆိုလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်နေခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်အနေနဲ့လည်း သူတို့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်ကြီး ရှီကျင့်ဖျင် မမှိတ်မသုံ ယုံကြည်ချမှတ်ထားတဲ့ “Zero-Covid” မူဝါဒကြောင့် နိုင်ငံရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှုန်းဟာ ယုတ်လျော့ကျဆင်းနေပါတယ်။
အနောက်အုပ်စု ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံတွေကတော့ လက်ရှိ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ရင်ဆိုင်ရာမှာ စည်းစည်းလုံးလုံးနဲ့ ခိုင်မာပြတ်သားတဲ့ပုံစံ တွေ့ရပါတယ်။
အကယ်၍ ယူကရိန်းတွေအနေနဲ့ ရုရှားတွေကို သာမန် ဆန့်ကျင်ခုခံရုံ မဟုတ်ဘဲ ရုရှားရဲ့ ကြီးမားတဲ့ စစ်တပ်ကို အနိုင်တိုက်ပြီး ဆုတ်ခွာထွက်ပြေးဖို့ တွန်းအားပေးနိုင်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုတွေ ပျံ့နှံ့သွားပါလိမ့်မယ်။
ဟန်ဂေရီဝန်ကြီးချုပ် ဗစ်တာအော်ဗန်ကနေ အီတလီဒုဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မတ်တီယို ဆယ်လ်ဗီနီအထိ၊ ပြင်သစ် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ဝင်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ မာရင်းလီပန်းကနေ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်အထိ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက အမျိုးသားရေးဝါဒီတွေဟာ ပူတင်ရဲ့ အာဏာရှင်ဆန်တဲ့ အုပ်ချုပ်ပုံကို ချီးကျူးအားကျခဲ့ကြပါတယ်။
ရုရှားရဲ့ ရှုံးနိမ့်မှုနဲ့ အရှက်တကွဲရလဒ်ဟာ အာဏာရှင်အစိုးရတွေရဲ့ ဆိုခဲ့ပါ အားသာချက်တွေအပေါ် ရိုက်ခတ်မှုတွေ ရှိလာမှာဖြစ်ပြီး ဒီမိုကရက်တစ်တွေရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ယုံကြည်မှုကို ပြန်လည်နိုးထ ရှင်သန်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
လစ်ဘရယ်ကမ္ဘာ့စနစ်က သယ်ဆောင်လာပေးတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ သာယာဝပြောမှုတွေဟာ အနောက် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေအတွက် မွေးရာပါ ရပိုင်ခွင့်သဖွယ် လွယ်လွယ်ပဲ သတ်မှတ်လို့ရပါတယ်။
သို့သော် လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီရဲ့ အစားထိုးနည်းလမ်းတွေဟာ အကြမ်းဖက်မှု၊ ဖိနှိပ်မှုတွေနဲ့ နောက်ဆုံးမှာ စီးပွားရေး ကျရှုံးမှုတွေဆီ မလွဲမသွေ ဦးတည်သွားစေမယ်ဆိုတဲ့ သင်ခန်းစာကို မျိုးဆက်တိုင်းက ပြန်လည် သင်ယူဖို့ လိုအပ်ပါလိမ့်မယ်။
မျှော်လင့်တွက်ချက်မှုအားလုံးကို ကျော်လွန်ပြီး အမိနိုင်ငံအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ ရဲရင့်တဲ့ ယူကရိန်းတွေရဲ့ အောင်ပွဲကိုသာ ကမ္ဘာက မြင်ခွင့်ရမယ်ဆိုရင် အထက်ဆိုခဲ့ပါ သင်ခန်းစာဟာ ပိုမို ခိုင်မာအားကောင်းလာမှာ အသေအချာ ဖြစ်ပါတော့တယ်။
ဒီပွဲမှာ ယူကရိန်း အနိုင်ရပါလိမ့်မယ်။
ယူကရိန်းရဲ့ ဂုဏ်အသရေ ထာဝစဉ် တင့်တယ်ပါစေ။
(ကမ္ဘာကျော် အမေရိကန်နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် ဖရန်စစ် ဖူကူယားမား ရေးသားပြီး Journal of Democracy မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ Why Ukraine Will Win ဆောင်းပါးကို တနင်္သာရီ ပရိသတ်အတွက် ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။)
The Tanintharyi Times